آتش و چله 

 بامداد خبر : فرهنگ ایرانی را بجویید؛

 سراسرعشق است و مهر ورزی

در فرهنگ ایرانی، همواره رد پای «آتش» را درجشن ها، نیایش ها و رسوم می توان یافت. مردم ایران از نمادآتش مدد جسته و پاک کنندگی را درخود پرورش می دهند.از همین رو، ایرانیان در شب «چلّه»،  آتش برپا می دارند.

این عنصر در فرهنگ ایرانی، نماد بارز پیروزی روشنایی بر تاریکی،  غلبه ی نیکی برپلیدی،  و زایش شادی و آرامش است.

آتش در زبان پارسی باستان آتَر،  پهلوی آتور آمده است،  «آثَر» یا «آثری یادیه» در «کتیبه ی بیستون»، نهمین ماه ازسال و  به عنوان نگهبان آتش یا «آتوربان» حک شده است که سپس به «آذر» تغییریافته است.

آتشکده ی «آذرگُشنَسپ» (آذرگُشَسپ)   در آذربایجان،  گواهی بر این مدّعاست.

آتش در اوستا، نماد زیبایی و برکت، وسیله ی آسایش ملّت و تجلّی «اهورا مزدا» می باشد.

اوستا، یَشتها، بند هفتم، در وصف آتش:

«تو آن فروغ جاودانی که از همه به اهوره مزدا نزدیکتری؛ پس آرزوی ما را بر آور و آمال ما را که از زبان مان بر می آید، با زبانه هایت که سر به آسمان می ساید، همنوا ساز تا کامروا شویم.  ای پروردگار!  آتشی که دربرابرماست،  نور آفرینش توست و قبله گاه ما که خواهانیم به وسیله ی آن،  خود را با نور تو در آمیزیم.»

همچنین «فردوسی بزرگ» می فرمایند:

«مپندار که آتش پرستان بُدند

پرستنده ی پاک یزدان بُدند

که آتش بدانگاه،  محراب بود

پرستنده را دیده پُر آب بود»

«شب یلدا» طولانی ترین شب سال و در واقع،  نشاندن نقطه ی پایانی بر تاریکی هاست.«یلدا» کلمه ای سریانی،به معنای شب زایش، میلاد و زادن است.

بر مبنای اساطیر ایرانی، «یلدا» مظهری از قوای ایزدی ست.

شب تولدِ فرشته ی «مهر» است که روشنایی را نثار زمین نموده و بر اهریمن  تاریکِ پلیدی پیروز شده است. درشب چله،  مهر وناهید به یاری نیروهای درگیر با زمستان آمده اند و حادثه ای ماندگار به نام «یلدا» را پدید آورده اند.

در کنار برپایی «آتش» در این شب، خوردن هفت نوع میوه، به پیروی از هفت میوه ی مقدس، و همچنین تنقلات گرما بخش، فال حافظ و شاهنامه خوانی، از آداب زیبای فرهنگ ایرانی در پاسداشت «یلدای باستانی» ست.

مهر، نیکی و شادی، بخش جدایی ناپذیر فرهنگ ایرانی ست؛

بخوانیم جمله ی داریوش بزرگ را در کتیبه ی تخت جمشید:

«اورمزد خدای بزرگی ست که برای بشر،  شادی را آفریده»